Neler sizi iyi bir girişimci yapar?
İyi bir girişimci hangi yeteneklere sahip olmalı?
Girişimci dendiğinde akla ilk olarak Steve Jobs, Bill Gates, Elon Musk, Mark Zuckerberg, Jeff Bezos gibi isimler geliyor. Onların her birinin Süper Kahraman olduğunu düşünüyoruz.
Sanki bu insanlar bütün becerilere sahiplermiş gibi geliyor.
“İyi bir girişimci her işte mükemmeldir, süper güçlere sahiptir” diye bir algı oluşmuş.
Gerçek hayatta ise; girişimci birçok baş ağrısı ile uğraşıyor ve kimse süper kahraman değil.
- Girişimcide olması gereken beceriler nelerdir?
- İyi bir girişimci nasıl olmalı?
- Ben iyi bir girişimci miyim?
- Girişim başlatmak için hazır mıyım?
- Girişim başlatmak için iyi bir zaman mı?
- İyi bir girişimci olabilir miyim?
- Ne zaman girişimci olabilirim?
- Ne zaman girişim başlatmak için hazır olurum?
- Girişimcilik benim için doğru bir yol mu?
Linkedin’in kurucularından Reid Hoffmanın dersiyle devam ediyoruz.
Bu derste bu sorulara cevap arayacak ve Bir Girişimcide Olması Gereken Özellikleri konuşacağız.
İyi Bir Girişimci Nasıl Olmalı?
- Ortak bulmak, ekip kurmak, yönetmek, işleri delege etmek, esnek olmak, odaklanmak, vizyon sahibi olmak, özgüvenli olmak, risk almak, doğru fikir, doğru ürün, doğru pazarlama, satış becerileri, finans bilgisi, hukuk, tasarım, iletişim, yatırım bulma vb.
- Bunlar bir girişim ve girişimci için çok önemlidir ama tek başına bir kişinin yapması beklenmez.
- Öncelikle kurucuları ele alalım.
- Tek başınıza bütün bu yetilere sahip olamaz ve bütün bu yetilerden 10 üzerinden 10 alamazsınız. En az 2 veya 3 kurucu olursanız ve farklı farklı becerilere sahip olursanız, birbirinizin zayıf yönlerini kapatırsanız işte orada bir süper güç oluşmaya başlıyor.
- Tek başına başarılı olan kişiler de var elbet ama genellikle 2 veya 3 kurucu ortakla başlayın.
Neler sizi iyi bir kurucu yapar?
- Kurucular titizlikle seçilmeli ve aralarında kuvvetli bir güven olmalı.
- Bazen her şey yolunda giderken 1 yıl sonra kurucularla ayrılmak istenebiliyor ve girişim yarıda kalıyor. O yüzden titizlikle seçilmeli ve bu işi en az 3-5-10 yıl bu kişiyle devam ettireceğim denmeli.
- Girişim başlatmak için lokasyon çok önemli mi?
- Silikon Vadisi önemli lokasyonlardan bir tanesi.
- İyi girişimcinin yetilerine neden lokasyonu ekledim diye düşünüyor olabilirsiniz. Silikon vadisi son 20-30 yılda en çok yazılımla öne çıkıyor. Ama dünyanın en iyi yazılımcıları burada değil. Birçok farklı yerde daha iyi yazılımcılar da var. Ama girişimci olarak silikon vadisinde veya farklı lokasyonlarda bulunmanız gerekiyor, çünkü başarılı olmak için çözmeye çalıştığınız şey her neyse en kuvvetli ağ neredeyse, onu en hızlı, en iyi nerede çözebileceksen oraya gitmelisin.
- Silikon vadisi bazı problemleri çözmek için iyi bir yer. Ama her şey için iyi bir yer değil.
- Girişimci veya kurucular şunu söylemeli: girişimim için en iyi ortam, en kuvvetli ağ neredeyse, nerde bu işi daha hızlı başlatıp büyütebileceksem, yatırımcılar, yazılımcılar, farklı networkler, kurucular, çalışanlar vs, oraya gidip orada kurmalıyım.
- Girişimci için genelde şu benzetmeyi yaparım: Bir uçurumdan atlıyorsunuz ve düşerken bir uçağı veya paraşütü tamir ediyorsunuz.
Bu benzetmeyi çok sevdim, birkaç ekleme yapayım; Bozuk bir paraşütle veya uçakla siz bile isteyerek bir uçurumdan aşağıya atlıyorsunuz ve yere çakılmadan o aracı tamir etmeye çalışıyorsunuz. Başarırsanız girişim uçuyor, başaramazsanız yere çakılıp girişimi öldürüyorsunuz. Aşağıya düşerken yatırım topluyor, destek alıyor, ekip kuruyorsunuz hepsinin amacı onu tamir etmek ve uçurmak.
- Girişimcilik çok zor bir süreç, muhtemelen şirket ölecek ve kazanmak için her şansı deneyeceksiniz. Tüm amacınız yere çakılmadan önce uçağı tamir etmek ve uçuşa başlamak.
Geçenlerde Nevzat Aydin bir konuşmasında girişimcinin sırtındaki yükten bahsetmişti. Girişimci bozuk uçak veya paraşütle uçurumdan aşağıya atlayan kişi. Sırtında yük var, önünde çözmesi gereken problemler var ve yere çakılmaması için elinde bir sayaç var.
- Bir girişimci olarak herkesten farklı olmalı, zıt ve farklı düşünmeli miyim?
- Zıt düşünmek çok kolay bir şey, zıt düşünüp haklı olmak ise çok zor!
- Bir girişim fikrinizi başkalarına ve genellikle sizden daha akıllı insanlara anlatırsınız. Ve bu fikir tutmaz derler, uğraşma derler. Şöyle düşünürsünüz, nasıl oluyor da şu akıllı insanlar benimle aynı fikirde değil.
- Benim bilip de zıt düşünenlerin bilmediği şey ne?
- Linkedin’i ilk kurduğumuzda çevremdeki akıllı insanlara soruyordum, böyle bir fikrim var diye.
- Çevremde çok çok akıllı olan insanların bile 3’te 2’si sen delirmişsin, bu fikir tutmaz dediler.
- Bana dediler ki, 500 bin veya 1 milyon insan Linkedin’in içinde olmazsa bunun değeri yok. Bu sayılara da asla ulaşamazsın.
- O insanların, zıt düşünenlerin bilmediği ve benim bildiğim şey ise, insanların bu siteyi kullanacakları, iş arama haberlerinin gelecekte gazetelerden çıkacağı, insanların iş arkadaşlarını davet edeceği ve ağı büyüterek yeterli bir büyüğe geleceği düşüncesiydi. Etrafımdaki birçok kişi böyle bir site olursa kullanırım dedi. Ancak yeterli büyüklüğe ulaşamaz dediler.
- Bu şekilde sizin bildiğiniz ve inandığınız şeyler varsa ve de haklı olacağınıza inanıyorsanız zıt düşünmek iyi bir şey. Fikriniz gelecekte var olacak ve gittikçe büyüyecekse başkalarından zıt düşünün zaten.
- Bir girişimci işleri kendi mi yapmalı, yoksa ekip alıp onlara mı delege etmeli?
- Klasik cevap, ikisini birden yapmalısınız.
- Bazen birini %100 yapmalısınız bazen de diğerini %100 yapmalısınız.
- İyi bir matematik değil ama ikisini de %100 yapmalısınız.
- Bir girişimci olarak hedeflere ulaşmak için esnek mi olmalıyım yoksa kararlı ve ısrarcı mı?
- İyi bir kurucuyu düşününce, paradoksların içinden geçmek lazım.
- Hem esnek hem de kararlı ve ısrarcı olmalısınız.
- Çünkü girişimcilere sürekli tavsiye ve nasihat veren çok oluyor. Girişimci ne zaman ısrarcı ne zaman esnek olması gerektiğine karar vermeli ve iyi seçebilmeli.
- Bir girişimci olarak umutlu mu olmalısınız yoksa korkmalı mısınız?
- Özgüvenli mi olmalı yoksa dikkatli mi adım atmalı?
- Ben buna inanıyorum ve dünyanın oraya gideceğine inanıyorum diyerek özgüvenle gitmek mi gerek. Yoksa sürekli tedbirli yavaş adımlar mı atmak gerek.
- İyi bir girişimci hem inancı elinde tutmalı, ne yapmak istediğini bilmeli, nereye gitmek istediğini bilmeli, hem de eleştirileri, olumsuz geri bildirimleri, rakipleri vs dinlemeli.
- Özgüvenlisiniz ama tehlikeye de maruzsunuz.
- Bir başka husus içsel mi olmalıyım, dışsal mı olmalıyım?
- İçeriğe mi odaklanmalıyım, ürünü inşa edeyim, dünyayı kaale almadan, rakipleri kaale almadan devam mı etmeliyim? Yoksa dışarıya mı odaklanmalıyım? İşe alımlarla uğraşıp, insanlarla buluşup ürünü anlatıp, çevremdekilerden fikir ve yatırım mi toplamalıyım?
- Cevap yine aynı: ikisi de.
- Çünkü iyi bir girişimcinin özelliklerinden birisi de bu iki şey arasında gidip gelme esnekliğini göstermektir.
- Bir diğer husus: veriye, dataya göre mi sürekli ilerleyeceğim, yoksa bir vizyonum var ve ona odaklanıp mı gideceğim?
- Vizyon ve datayı sürekli birleştirerek ilerleyin. Yine her ikisi de.
- Risk almalı mıyım yoksa minimum riskle mi devam etmeliyim?
- Girişimcileri herkes risk sever, riskten kaçınmaz olarak görürler.
- Risk almanız lazım ama bir yandan da akıllı riskler almanız lazım.
- Yani öyle bir risk alın ki sonraki alacağınız riskleri en aza indirsin.
- Kısa dönemdeki sorunlara mı odaklanmalıyım, yoksa uzun dönemi mi düşünmeliyim?
- Cevap yine her ikisi.
- Kafanızda uzun dönemli vizyon olmalı çünkü yolunu tamamen kaybedersen bunu hatırlamalısın.
- Ama o anki acil sorunu çözmezsen de mahvolabilirsin.
- Bu paradokslar arasında nasıl zıplayabiliriz? Nasıl bu şeyleri birleştirebiliriz?
- Kısa dönem olarak, bugün ne yapmam gerekiyor? bugün ilerleme sağladım mı? bu hafta ilerleme sağladım mı? genel olarak doğru yönde gidiyor muyum?
- Genelde ürününüzün dağıtımı, tanıtımı; ürününüzün ne olduğundan daha önemlidir. Müşterilere ulaşamayan çok başarılı bir ürün aslında başarısızdır.
- Nasıl iyi bir girişimci olduğumu bileceğim?
- Birkaç süper gücünüz olmalı. Yazılım tarafında üründen anlayan biri olmalı. Liderlik yetilerinden bazılarının olması iyi, insanları ikna etmek ve yönetmek için.
- Hem girişiminize inanmak hem de paranoyak olmak.
- Bu paradoksları iyi yönetince, öğrenince, insanları bir araya getirince, yatırımcıları fikrinize ikna edince genel olarak siz iyi bir kurucu, iyi bir girişimci oluyorsunuz.
- Engebeleri geçecek, etrafınızdaki sosyal ağı ve çevreyi bir araya getirecek ve inandıracak, onları yönetecek, öğrenmeye ve adapte olmaya devam edecek, ekibi ve girişimi ileriye taşıyacak vizyona sahip olacak ve bütün bunları sisli havada engebeli bir arazide yapacaksınız. Bunları yaparsanız iyi bir girişimci oluyorsunuz.
- Bir yatırımcı olarak iyi girişimcileri seçerken referansa çok inanırım. Hatta referans aracılığıyla gelmeyen girişime hiç yatırım yapmadım.
- Mayın tarlasını sadece geçerek geçebilirsiniz. Önceden patlar ya da patlamaz diyemezsiniz. Girişimci bir mayın tarlasında yürür ve patlatmadan geçeceğine inanır. Birçok kişi ona inanmaz.
- Kurucularda nelere bakıyorum; 1 teknik kurucuya ihtiyacınız olacak. Bir diğeri iş ve yönetim, yatırım kısmında olacak. 2 veya 3 kişiyle bunun karışımı olmalı.
- Kurucular birbirlerine gerçeği bulmak için yardımcı oluyorlar mı?
- Birbirleri için mantık yürütüp birbirlerini destekliyorlar mı?
- Takımdaki beraber sorun çözme ve beraber öğrenme takımları iyi kılan şeydir.
- Ne zaman pivot edelim? Duvara çarpana kadar devam edin, çok çok fazla deneyin ve devam edin. Artık duvara çarpma vakti geldiyse pivot edin.
- Sadece en iyi kurucular, bu girişim için her şeyimi vereceğim der, parasını, zamanını, gecesini gündüzünü o işe verir.
- Kurucularla veya birini işe alırken, nasıl ayrılacağınızı, işten çıkmayı da baştan konuşun. İşler ters gittiğinde şu şekilde boşanacağız diye belirleyin. Bu ileride sizi çok rahatlatır.
Bildiğiniz gibi Y Combinator ve Sam Altman’ın Stanford Üniversitesinde 2014 yılında düzenlediği “Bir Girişim Nasıl Başlatılır?” kursunu izlemeye ve özetlerini sizlere aktarmaya devam ediyorum. Önceki yazılara buradan ulaşabilirsiniz.
#Linkedin #LinkedIn #ReidHoffman #Stripe #Pinterest #BrianChesky #Airbnb #ŞirketKültürü #Kültür #GirişimKültürü #MarcAndreessen #Yatırımcı #Yatırım #VC #Venture #Airbnb #DoorDash #Startup101 #YCombinator #StanleyTang #SamAltman #Stanford #Girişim #Girişimci #Girişimcilik #Startup #Entrepreneur #Entrepreneurship
